Alkomaty osobiste: działanie, budowa, rodzaje

Układ mechanicznej obróbki powietrza dostarcza ściśle określoną ilość powietrza do komórki pomiarowej. Komórka pomiarowa pod wpływem zawartego etanolu i w zależności od zastosowanego sensora indukuje prąd lub zmienia rezystancję półprzewodnika. Następnie układ pomiarowy porównuje wartości prądu z bazą wzorcowych danych i po przeliczeniu wynik podawany jest na wyświetlaczu. Najważniejszym elementem alkomatu mającym wpływ na dokładność pomiaru jest sensor. Wyróżniamy następujące trzy rodzaje sensorów: półprzewodnikowe, elektrochemiczne oraz spektrofotometryczne.

Sensory półprzewodnikowe: alkomat na każdą kieszeń

Alkohol utleniający się na powierzchni elektrody powoduje wzrost przewodności półprzewodnika. Zmiana rezystancji jest proporcjonalna do zawartości alkoholu w próbie. Należy jednak pamiętać, że sensory te są wrażliwe nie tylko na alkohol, ale również na niektóre substancje jak np. nikotyna, aceton (dotyczy cukrzyków), węglowodory, które mogą mieć wypływ na zawyżanie wyników. Stosując się do instrukcji oraz płucząc usta wodą przed pomiarem eliminujemy tą niedoskonałość. Alkomaty posiadające sensory półprzewodnikowe są najpopularniejsze ze względu na najlepszy stosunek ceny do jakości.

Sensory elektrochemiczne

Pomiar stężenia alkoholu polega na elektrochemicznym utlenianiu etanolu przez związki chemiczne (np. dwuchromian potasowy, nadmanganian potasowy) na kontrolowanym potencjale elektrody. W efekcie utleniania alkohol przekształca się w kwas octowy, co powoduje uwolnienie elektronów i powstanie prądu elektrycznego. Wielkość prądu jest proporcjonalna do stężenia alkoholu zawartego w wydychanym powietrzu. Ogniwo paliwowe wykorzystywane w tym sensorze jest selektywne w stosunku do etanolu czyli reaguje jedynie na molekuły alkoholu - nikotyna, aceton czy węglowodory nie mają znaczącego wpływu na pomiar. Niektórzy sprzedawcy stosują chwyt marketingowy twierdząc, że w sprzedawanych alkomatach elektrochemicznych sensor jest taki sam, jaki mają alkomaty policyjne. Niestety nie jest to prawda, w policyjnych alkomatach sensory są znacznie bardziej zaawansowane i kilkanaście razy droższe. Jedyne podobieństwo to wykorzystywana technologia.

Sensory spektrofotometryczne

Wykorzystują spektrum podczerwieni do określania zawartości alkoholu. Spektrometria w podczerwieni polega na pomiarze wielkości, przy której związki chemiczne absorbują promieniowanie podczerwone w specyficznej długości fali. Podczas absorbcji promieniowania podczerwonego przez dany związek ulega zwiększeniu lub wzmocnieniu jego ruch obrotowy lub wibracyjny, wartość absorbcji jest mierzona i przeliczana na stężenie alkoholu. Sensory spektrofotometryczne stosowane są jedynie w stacjonarnych alkomatach dowodowych wykorzystywanych przez policję lub sądy.